کوله ات رو بردار!

کتاب “کوله ات رو بردار!“،

نوشته حسین عرب‌اسدی و حمیدرضا محمدی، کتابی کاربردی در زمینۀ مهارت‌ها و تکنیک‌های کار تشکیلاتی در میدان عمل است.

…حکما و فلاسفه به‌صورت سنتی حکمت را به دو نوع نظری و عملی تقسیم می‌کنند. حکمت عملی به کیفیت عینیت پیداکردن امور در عرصهٔ عمل مربوط می‌شود و زمانی که به آن می‌پردازیم، باید به منصهٔ ظهور رسیدن آن‌چه به آن معتقد هستیم را مبنای حرکت خود قرار دهیم. از این رو است که در این حکمت، از تدبیر منزل و سیاست مُدن سخن به میان می‌آید. تدبیر و برنامه‌ریزی برای کیفیت ادارهٔ امور خانواده، قوم و سیاست‌گذاری و تدبیر برای کیفیت ادارهٔ جامعه و کشور، هر دو به کیفیت‌های عملی‌سازی ارزش‌ها و آرمان‌های انسانی مربوط می‌شود؛ از این‌رو هم موضوع این علم و هم بخش عمده‌ای از محتوای آن به عرصهٔ عینی در جامعه مربوط می‌شود. دانش تشکیلات و کار تشکیلاتی نیز از این حیث از نوع دانش عملی است و منطق عمل و عمل‌گرایی بر آن حاکم است.

زمانی که از تشکیلات و کار تشکیلاتی صحبت می‌کنیم، از یک اتفاق میدانی و عملیاتی روایت می‌کنیم که در حال انجام است. بر این اساس، دانش تشکیلات اولاً در عرصهٔ عمل و تحقق تولید می‌شود، نه در محیط ذهن اندیشمندان؛ دوماً مادامی که به‌کارگیری نشود، کارآمدی آن در بوتهٔ آزمایش قرار نگرفته و نمی‌توان از مفیدبودن یا نبودن آن سخن گفت؛ سوماً کسانی این دانش را در اختیار دارند که تشکیلات را اداره کرده یا در ادارهٔ آن مؤثر بوده‌اند. روایت‌گران این دانش، تنها زمانی از عهدهٔ روایت خوب برخواهند آمد که عمل و تجربهٔ این دانشمندان را روایت کنند؛ چهارماً در عمل به این دانش در محیط‌های جدید و بکر، می‌توان شاهد بازتولید این دانش بود و نسخه‌هایی جدیدتر از آن را تولید کرد. پنجماً هر فرد عامل به چنین دانشی، می‌تواند تولیدکنندهٔ دانش جدیدی باشد و در مقام تعلیم آن به دیگران برآید. در واقع شاگرد خوب این عرصه، معلمی توانا است!

بر این اساس، زمانی که ما وضعیت یک تشکیلات را توصیف می‌کنیم، در حقیقت عرصه‌ای را توصیف می‌کنیم که در میدان عمل، جاری و ساری است. کتاب‌ها و کلاس‌های تشکیلاتی به ما کمک می‌کند تا توصیف بهتری از این فضای عملیاتی پیدا کنیم و راحت‌تر در عرصهٔ عمل وارد شویم. با این نگاه، آموزه‌های تشکیلاتی به‌مثابهٔ جعبه‌ابزاری است که اگر در میدان عمل به کار گرفته نشود، موجب هدر رفتن امکانات می‌شود. فردی که جعبه‌ای از ابزارهای مختلف با کاربردهای مختلف دارد، باید شغلی داشته باشد که در قالب آن ابزارهایی متعدد و متنوع را نیز به‌کارگیری نماید، اما اگر این فرد واجدِ جعبه‌ابزار مطلوب، نداند که این ابزارها به چه کاری می‌آید، عملاً استفاده و بهره‌ای از آن نمی‌برد. این جعبه‌ابزار برای مهندس و استادی که حرفه و تخصصش تعمیر است معنا دارد، زیرا در عرصهٔ عمل می‌داند که این ابزارها به چه کاری می‌آید. تا زمانی که از ابزارها استفاده نشود، ابزار برای ما کارآمد نیست و کارایی ندارد؛ به عبارت دیگر، فرقی میان نداشتن ابزار با داشتن ابزار و نداشتن علم و قدرت به‌کارگیری آن نیست. در هر دو صورت، این ابزار در میدان عمل به کار ما نیامده است.

آموزه‌های مربوط به تشکیلات و کیفیت کار تشکیلاتی نیز حکم ابزارهایی را دارد که باید در میدان عمل، تعریف و تثبیت شود. رابطهٔ علم و عمل تشکیلاتی، رابطه‌ای کاملاً دوطرفه و هم‌افزا است. احادیث زیادی در خصوص رابطهٔ علم و عمل داریم که همگی در این‌جا قابل تأمل است. امیرالمؤمنین علی  می‌فرمایند:

«الْعِلْمُ مَقْرُونٌ إِلَی الْعَمَلِ فَمَنْ عَلِمَ عَمِلَ وَ مَنْ عَمِلَ عَلِمَ وَ الْعِلْمُ یَهْتِفُ بِالْعَمَلِ فَإِنْ أَجَابَهُ وَ إِلَّا ارْتَحَلَ عَنْهُ»؛ علم همواره قرین و همراه با عمل تولید می‌شود. هر کس علمی به دست می‌آورد و می‌داند، به دانش خود عمل می‌کند و از او عملی صادر می‌شود؛ و هرکس عملی از او صادر می‌شود، متناسب با آن عمل برای او دانشی تولید می‌شود؛ علم، زمانی که حضور می‌یابد، همواره عمل را فریاد می‌زند و او را به خود فرامی‌خواند تا او را همراهی کند؛ اگر این فراخوان از سوی عمل اجابت شد، علم نیز در وجود آن انسان مانا و ماندگار می‌شود، در غیر این صورت، از نزد صاحب خود می‌رود….

• نام نویسندگان:

                حسین عرب اسدی

                حمیدرضا محمدی

———————————————–

درباره حسین عرب اسدی:

             متولد سال 1359

سایر کتابها:

• خودت رو جمع کن!
• عرصه عرضه عُرضه
• نظریه و نقشه راه دولت اسلامی (با همراهی محسن کشاورز)
• مرام نامه تشکیلاتی شیعه

———————————————-

درباره حمیدرضا محمدی:

           متولد سال 1369

سایر کتابها:

• خودت رو جمع کن!
• عرصه عرضه عُرضه